Narsist kişilik, kişinin kendisini aşırı şekilde önemli ve değerli görmesiyle karakterize edilen bir kişilik özelliğidir. Narsist bir kişi, genellikle başkalarından özel ilgi ve takdir bekler, kendi ihtiyaç ve arzularını ön planda tutar ve empati kurmakta zorlanabilir. Narsizm, bazen narsistik kişilik bozukluğu (NKB) olarak da adlandırılan bir duruma dönüşebilir. Bu, kişinin yaşam kalitesini ve sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilecek bir mental sağlık durumudur.
Narsist kişilik özellikleri genellikle şu şekilde tanımlanır:
- Aşırı Benlik Değeri
Narsist kişiler, kendilerini diğerlerinden üstün görürler ve genellikle özel bir ilgi veya statü hak ettiklerine inanırlar. Bu, başkalarına kıyasla daha önemli oldukları duygusuyla beslenir.
- Empati Eksikliği
Narsist kişiler, başkalarının duygularını anlamakta ya da onlara saygı duymakta zorlanabilirler. Bu durum, genellikle ilişkilerde yüzeysel ve çıkarcı bağlara yol açar.
- Sürekli Onay Arayışı
Narsist bir kişi, kendini değerli hissetmek için sürekli olarak dışarıdan onay ve takdir bekler. Olumsuz geri bildirimler, onları derinden rahatsız edebilir.
- Sömürücü Davranışlar
Başkalarını manipüle etme, onları kendi amaçları doğrultusunda kullanma ve onların ihtiyaçlarını göz ardı etme eğiliminde olabilirler.
- Özel Muamele Beklentisi
Narsist kişiler, diğerlerinin onlara özel bir şekilde davranmasını beklerler. Bu, belirli avantajların ve ayrıcalıkların onlara verilmesi gerektiği inancına dayanır.
- Hikmetli veya Hayalci Yüksek Hedefler
Narsist kişiler, bazen kendi potansiyellerinin çok ötesinde hayaller kurarlar. Bu hayaller genellikle “dünyayı fethetme” veya olağanüstü başarılar elde etme yönündedir.
- Kıskanma veya Başkalarını Kötüleme
Narsist bir kişi, başkalarının başarısını kabul etmekte zorlanabilir. Kendi başarılarının takdir edilmesini beklerken, diğerlerinin başarılarını küçümseyebilir veya kıskanabilir.
- İlişkilerde Çatışma
Çünkü empati eksikliği ve başkalarının ihtiyaçlarını göz ardı etme eğilimleri vardır, narsist kişiler genellikle yüzeysel ilişkiler kurar ve derin, kalıcı bağlar oluşturmakta zorluk çekerler.
Narsistik Kişilik Bozukluğu (NKB)
Narsizm, bir kişilik bozukluğu olarak tanımlandığında, daha karmaşık ve derinlemesine bir problem haline gelir. Narsistik kişilik bozukluğu (NKB) tanısı koyulabilmesi için, kişinin bu davranışları uzun süreli, yaygın ve sürekli bir şekilde sergilemesi gerekir. Ayrıca, bu durum kişinin işlevselliğini bozar, yaşam kalitesini olumsuz etkiler ve kişisel ilişkilerinde ciddi sorunlara yol açar.
Narsizmin Tedavisi
Narsist kişilik özellikleri veya bozukluğu olan bir kişi, terapi veya psikolojik müdahalelerle daha sağlıklı bir benlik algısına ve ilişki becerilerine sahip olabilir. Terapinin amacı, kişilik özelliklerini daha dengeli hale getirmek, empatiyi geliştirmek ve başkalarının duygularına daha duyarlı olmayı öğrenmektir. Psikoterapi, özellikle Psikodeğişim Danışmanlıkta Dr. Mustafa Arslan’ın uyguladığı özel EMDR ve BDT çalışmasıyla kısa sürede etkili bir şekilde bu sorundan kurtulabilirsiniz.
Özetle, narsizm genellikle kendini aşırı önemseme, empati eksikliği ve başkalarından sürekli onay bekleme ile karakterizedir. Bu durum, bazen narsistik kişilik bozukluğuna dönüşebilir ve kişinin sosyal ilişkilerini, iş yaşamını ve genel yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
